Gỡ chùm vải chín đỏ au trên ghi đông xe đạp, ông giữ nụ cười và nói:
- Còn ít vải cuối mùa tôi cắt để mang cho ông đấy.
- Sao không để lại cho các con nhỏ?
- Ối dào! Phần của chúng nó thì ông không lo. Mà sao nắng mà ông vẫn đi trên đường dài như vậy? Trời đất này. Ông nên chăm sóc sức khỏe của mình một chút.
- Bom đạn lũ giặc còn chẳng giết được tôi, lại còn sợ mưa nắng. Mà bà thì khác gì tôi. Trưa nắng không nghỉ ngơi, giờ này còn đi bán đồng nát.
- Ông già rồi, còn mà không nghỉ ngơi được. Ngồi nhà nghe cải lương mãi cũng chán.
Ông cầm cái gậy dài, cạo những mảnh đinh bám chặt vào thanh nam châm trên xe. Bà Sim mang cái xe tải ứa đinh và sắt vụn ông đã rải trên đường, vứt gọn ngoài gốc chuối, rồi chép miệng than: - Nhiều đinh thế này mà không gom lại sẽ hại nhiều người lắm. Đám này ác thật.
- Dạo này cũng ít hơn rồi đấy.
Bà vắt cái bao tải đựng đầy đinh lên xe. Toan móc tiền trả thì ông vẫy tay nói: - Khó xơi. Tiền nợ đó, cho bà đi.
Bà cười, đội chiếc nón và rời đi, không quên hứa mấy hôm nữa sẽ mang cho ông lọ măng ớt ngâm “cay tê lưỡi”. Ông ngả lưng lên chiếc võng và nhìn theo bóng bà đi xa, nhạt nhòa trong cái nắng gay gắt. Giữa giấc ngủ chập chờn, tiếng xe trên quốc lộ làm ông tỉnh giấc. Ông nhìn quanh mình, thấy mình đang nằm dưới hầm, giữa cánh rừng biên giới. Không gian im lìm đến ngạt thở. Mấy giờ rồi? Gần sáng rồi, 4 giờ 45 phút. Đoàng! Đoàng! Đoàng! Tiếng pháo vang đâu đó phía xa rồi rít lên bên tai, cả núi rừng run lên. Ông ngẩng mắt, trước mắt ông là những tàn lá cây như cám. Người mất, người còn, nhiều hầm bị lấp kín. Ông giật mình tỉnh giấc. Hóa ra chỉ là một giấc mơ. Cũng có hôm ông mê man như thế cho đến khi có người đến đánh thức. - Dậy đi ông già. Vá cho con cái săm. Điên thật, lại bị đinh tặc lừa dối.
- Lốp sau à? Có phải đi bộ xa không?
- Gần hai cây số đấy ông.
- Phía trên có tiệm sửa xe, sao ông không vào đó để làm dễ?
- Không thích! Ai không biết đinh rải trên khắp đoạn đường này là ở đâu ra. Lũ làm ăn không đúng đạo. Nếu quán ông đóng cửa, con cứ đi bộ về nhà còn hơn là vào cho chúng nó thu tiền đắt.
Bức tranh ngắn: Tuấn Anh
Loay hoay một lúc thì xong. Khách đi, ông nhìn ra đường và thở dài. Cả chục năm trở lại đây, đoạn quốc lộ này chưa bao giờ hết nạn rải đinh. Đoạn đường này xe cộ lưu thông đông đúc, ra vào thành phố. Gần đây là khu công nghiệp lớn, với nhiều công nhân. Nghĩ cũng thấy tội, nhiều khi công nhân cả ngày vất vả kiếm mấy trăm nghìn đồng. Có khi lúc đi trên đường đầu ý vẫn còn suy nghĩ về tiền nước, tiền nhà sắp đến hạn phải đóng. Nghĩ đến mẹ cha già bị ốm yếu ở nhà lâu chưa được tặng một tấm bánh nào. Đang mải mê suy nghĩ thì thấy lốp xe xì hơi, tay lái loạng choạng. Đinh tặc lại ăn hiếp. Ông cắn răng cắn lợi và gật đầu chấp nhận mánh khóe của các tiệm sửa xe dọc quốc lộ này. Thế là công sức cả ngày trôi qua chỉ để trả tiền sửa xe. Khổ nhất là xe cộ chỉ đi vào thành phố. Trước mặt là cây cầu dài mấy cây số. Nếu xe cán phải đinh, không còn cách nào khác là phải dừng lại và thay lốp. Mất tiền đã đành, còn gì nguy hiểm hơn tai nạn vì đinh? Ông bị ám ảnh bởi hình ảnh người mẹ đi xe máy chở con nhỏ phía sau. Xe dính đinh, lốp bung, người mẹ loạng choạng lái xe. Chưa xử lý xong thì tiếng còi xe tải phía sau làm người mẹ giật mình và ngã nhào. Xe tải lao đến, trong gang tấc người mẹ kịp lôi đứa con nhỏ ra khỏi làn đường ô tô, thoát chết trong tích tắc. Tiếng khóc lặng người của đứa trẻ cùng ánh mắt sợ hãi, hoảng loạn của người mẹ ăn sâu vào tâm trí ông.
Quán sửa xe của ông cụt không có biển hiệu. Chỉ treo mấy cái lốp xe lên, bày ít đồ sửa xe, bụi bặm là ông đón khách. Quán không bao giờ đóng cửa, chủ của nó là ông già cụt chân. Khách gọi lúc nửa đêm, ông cũng vục dậy. Sẵn cái giường nằm tạm nghỉ ngơi, trà ở trên bàn, nước tự pha sẵn trong cái bình để khách uống. Sau này quán bán thêm ít mì gói, bánh mì để ai lỡ bữa đói dọc đường có thể mua. Ai có tiền thì trả, ai khó khăn thì thôi. Gần hai chục năm mở quán sửa xe, khách đi đường giả nợ ông không ít. Bà Sim bảo:
- Ông biết ai mà tin. Nhỡ người ta chẳng bao giờ quay lại.
Ông vẫy tay bảo: - Chẳng nhẽ vì vài chục, vài trăm mà không thể tin nhau.
Bà Sim chỉ biết lắc đầu. Bao năm ông và bà sống bên nhau, bà cũng có lẽ vì cái chất người lính còn nguyên vẹn trong ông. Chiến tranh kết thúc, bỏ lại một phần máu thịt ở chiến trường, ông trở về lăn lộn với cuộc chiến không tiếng súng. Bà gặp ông lâu lắm rồi. Lúc ấy ông còn chưa mở quán sửa xe này. Hằng ngày, với một bên chân giả, ông lái xe ba bánh chở hàng thuê trong chợ đầu mối. Lúc ấy bà còn sức khỏe buôn thúng bán mẹt. Thương cảnh khó khăn của mẹ góa con côi, ông vẫn thường đỡ đần chở hộ ít hàng. Lũ trẻ nhà bà quen với hình ảnh ông thỉnh thoảng đến nhà sửa hộ vài món đồ điện hỏng, đóng hộ cái cửa bung bản lề, cái bàn học mối mọt gãy chân. Mấy lần tụi nhỏ ốm đau trong đêm cũng là ông vội vàng chở đi bệnh viện. Giờ tụi nhỏ của bà đã lớn. Chúng đi làm ăn xa thỉnh thoảng mới về. Thằng cả từng có lúc ướm lời: - Hay là bác về ở chung với mẹ cháu cho vui. Chúng cháu đi làm ăn cũng yên tâm hơn.
Ông vẫy tay bảo: - Mấy đứa cứ lo làm ăn, ở nhà còn có bà con xung quanh. Bác sống lạc quan quen rồi. Về một nhà có khi lại làm khổ mẹ cháu thêm.
Nói thì nói vậy chứ bà Sim không lạ gì tính ông. Ông vẫn ở đó với cái quán sửa xe của mình. Từng ấy năm ông chưa bao giờ đóng cửa, chỉ vì sợ nhỡ đêm khuya khoắt có ai cần đến mình. Có lúc chỉ là ghé vào xin ít nước sôi để nấu tô mì ăn và chạy tiếp. Những người lái xe đường dài đã quen với “quán sửa xe ông cụt”. Có đêm dừng xe ghé vào thấy ông hô: “Nằm xuống!”, giật mình. Hóa ra ông mới đang nằm mơ lại ngày mình bị thương ở chiến trường, khi còn là chàng trai mười chín tuổi. Tiếng pháo rít lên, đầu óc chao ôi, ông không còn biết gì nữa cho đến khi tỉnh lại, sờ một bên ống quần trống không, hụt hẫng. Bốn mươi năm trôi qua ông vẫn còn giật mình mỗi khi nghe tiếng sấm vang lên. Khách đến, có người nhìn một bên chân của ông với vẻ mặt đầy thương cảm. Ông vẫy tay và nói: - Nhằm nhò gì, bạn tôi khối thằng còn chẳng được trở về.
Nói xong, ông cúi mặt và lặng lẽ sửa xong xe của khách. Trong cổ khách nghẹn lại, có khi rưng rưng, có khi nhoi nhói.
Mờ sáng bà Sim mang cho ông con cá chép mới cất chũm dưới ao đã chẳng thấy ông ở quán. Đoán ông lại đi kéo chiếc xe hút đinh, nên bà tự xuống bếp đổ tép vào kho. Nhìn nồi cơm nguội, vài củ lạc rang muối, vài con cá khô bà chỉ biết lắc đầu. Đàn ông sống một mình chẳng cần quan tâm đến ăn uống. Huống hồ có bao nhiêu thời gian ông cứ đi lo chuyện thiên hạ mãi. Ngày nào thấy đường sạch, đinh ít hơn là ông thấy nhẹ nhõm trong lòng. Có lúc vì xót ông, bà Sim nổi máu than:
- Ông nên quan tâm tới sức khỏe của mình chứ.
Ông vẫy tay quen thuộc. Ông nói: - Biết bao nhiêu đồng đội còn nằm lại chiến trường không tìm thấy hài cốt, không một tấm huân chương. Tôi còn ngồi đây nói chuyện với bà là may mắn lắm rồi.
Hai người già ngồi bên nhau, nhìn ra ngoài trong màn mưa tháng bảy. Ngồi cho đến lúc có chiếc xe máy đi chậm lại và rẽ vào quán. Một đôi vợ chồng trẻ cùng đứa nhỏ xuống xe. Ông ngước lên và hỏi: - Xe bị hỏng gì vậy cháu?
- Dạ! Xe không bị hỏng ạ. Cả nhà cháu lại đến đây để trả tiền nợ sửa xe còn dư đây của bác mấy năm trước. Không biết bác còn nhớ cháu không?
- Mấy năm trước à? Chắc là tôi quên rồi.
- Bác quên nhưng cháu thì không quên. Mấy năm trước cháu đèo vợ sắp sinh về quê. Đi đến gần đây thì hỏng xe. Đợt ấy làm ăn thua lỗ, túi chẳng còn đồng nào. Bác đã vay cho cháu ba trăm ngàn đồng “khi bụng mang thai”. Bao năm qua, giờ vợ chồng cháu mới có dịp quay lại.
- Ồ. Thế đứa bé trong bụng năm ấy giờ đã lớn bằng này à? Trông kháu quá nhỉ. Nợ nần gì, cứ coi như tôi sửa giúp vậy. Thôi vào đây, trời còn mưa to lắm, chúng ta đi nhanh thôi.
Lúc ông lấy bạn với túi bim bim treo ở kệ hàng để cho đứa trẻ, không biết ông có hay không thấy ai quay đi lau nước mắt.
Kết
